Đã có Nghị quyết 164/NQ-CP 2025 về dự án Luật Đường sắt sửa đổi được ban hành bởi Chính phủ ra sao?

Ngày 9/6/2025, Chính phủ đã thông qua Nghị quyết 164/NQ-CP năm 2025 Về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi)

>>> Tải về Toàn văn Nghị quyết 164/NQ-CP năm 2025

Theo đó, Chính phủ thống nhất với đề xuất của Bộ Xây dựng về việc đưa ra khỏi Chương trình lập pháp năm 2025 đối với Nghị quyết thi điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt và điều chỉnh thời gian xem xét, thông qua dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) trong Chương trình lập pháp năm 2025 để Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9 theo quy trình tại 01 kỳ họp.

Thông qua Hồ sơ dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) sau khi đã bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt đang được quy định trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội.

Tại Điều 2 Nghị quyết 164/NQ-CP năm 2025 nêu rõ nội dung như sau:

(1) Giao Bộ trưởng Bộ Xây dựng thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký Tờ trình của Chính phủ báo cáo Quốc hội về việc: (i) điều chỉnh Chương trình lập pháp năm 2025; (ii) Nội dung dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) sau khi đã bổ sung các cơ chế, chính sách để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt theo kết luận của cấp có thẩm quyền.

(2) Giao Bộ trưởng Bộ Xây dựng báo cáo Quốc hội giao Chính phủ chủ trì và phối hợp với Cơ quan chủ trì thẩm tra, các cơ quan liên quan nghiên cứu giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật trên cơ sở ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; báo cáo Quốc hội về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.

Bộ Xây dựng, Bộ Tư pháp có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với Cơ quan chủ trì thẩm tra, cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu liên quan; tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật theo yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội.

Nghị quyết 164/NQ-CP năm 2025 có hiệu lực thi hành từ ngày 9/6/2025.

Đã có Nghị quyết 164/NQ-CP 2025 về dự án Luật Đường sắt sửa đổi được ban hành bởi Chính phủ ra sao? (Hình từ Internet)

Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động đường sắt?

Căn cứ theo Điều 4 Luật Đường sắt 2017 quy định nguyên tắc cơ bản trong hoạt động đường sắt như sau:

(1) Bảo đảm hoạt động giao thông vận tải đường sắt thông suốt, trật tự, an toàn, chính xác và hiệu quả; phục vụ nhu cầu đi lại thuận tiện của người dân, phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường.

(2) Phát triển đường sắt theo quy hoạch, kế hoạch, gắn kết với các loại hình giao thông vận tải khác và hội nhập quốc tế, bảo đảm văn minh, hiện đại và đồng bộ.

(3) Điều hành thống nhất, tập trung hoạt động giao thông vận tải đường sắt.

(4) Tách bạch giữa chức năng quản lý nhà nước của cơ quan nhà nước với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, giữa kinh doanh kết cấu hạ tầng với kinh doanh vận tải trên đường sắt do Nhà nước đầu tư.

(5) Bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng giữa các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia kinh doanh đường sắt.

Quy định về hệ thống đường sắt Việt Nam ra sao?

Căn cứ tại Điều 10 Luật Đường sắt 2017 hệ thống đường sắt Việt Nam được quy định như sau:

(1) Hệ thống đường sắt Việt Nam bao gồm đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị và đường sắt chuyên dùng được quy định như sau:

– Đường sắt quốc gia phục vụ nhu cầu vận tải chung của cả nước, từng vùng kinh tế và liên vận quốc tế;

– Đường sắt đô thị phục vụ nhu cầu vận tải hành khách ở đô thị và vùng phụ cận;

– Đường sắt chuyên dùng phục vụ nhu cầu vận tải riêng của tổ chức, cá nhân.

(2) Thẩm quyền quyết định công bố, điều chỉnh hệ thống đường sắt được quy định như sau:

– Đường sắt quốc gia, đường sắt chuyên dùng có nối ray với đường sắt quốc gia do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quyết định công bố, điều chỉnh; đường sắt đô thị có nối ray hoặc chạy chung với đường sắt quốc gia do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quyết định công bố, điều chỉnh sau khi thống nhất với Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có đường sắt đô thị;

– Đường sắt đô thị, đường sắt chuyên dùng không nối ray với đường sắt quốc gia do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định công bố, điều chỉnh; trường hợp đường sắt đô thị, đường sắt chuyên dùng không nối ray với đường sắt quốc gia đi qua địa giới hành chính từ 02 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trở lên thì Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quyết định công bố, điều chỉnh sau khi có ý kiến của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố này.

(3) Thẩm quyền quy định việc đặt tên tuyến, tên ga đường sắt; quyết định đưa tuyến, đoạn tuyến, ga đường sắt vào khai thác; dừng khai thác, tháo dỡ tuyến được quy định như sau:

– Chính phủ quy định việc đặt tên tuyến, tên ga đường sắt và tháo dỡ tuyến, đoạn tuyến, ga đường sắt;

– Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quyết định đưa vào khai thác, dừng khai thác tuyến, đoạn tuyến, ga đường sắt quốc gia;

– Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định đưa vào khai thác, dừng khai thác tuyến, đoạn tuyến, ga đường sắt đô thị;

– Chủ đầu tư quyết định đưa vào khai thác, dừng khai thác tuyến, đoạn tuyến, ga đường sắt chuyên dùng do mình đầu tư.